Uitgelicht: MGMT en de behandeling van patiënten met een glioblastoom

Afwijkingen op moleculair niveau in hersentumorcellen spelen een steeds belangrijker rol in het voorspellen van de prognose en bij de keuze van de beste behandeling bij mensen met een hersentumor. Op moleculair niveau wordt vooral gekeken naar veranderingen in het DNA van tumorcellen. Vroeger was de moleculaire diagnostiek zeer arbeidsintensief en daardoor niet toe te passen in de dagelijkse praktijk, maar door nieuwe technische ontwikkelingen is dat nu anders.

Methylguanine methyltransferase (MGMT) is een DNA-reparatie-eiwit. MGMT herstelt dus DNA-schade. Temozolomide chemotherapie is werkzaam bij het glioblastoom doordat het schade veroorzaakt in het DNA van de tumorcellen. Het MGMT-eiwit zorgt echter voor het herstellen van deze (bewust) aangebrachte schade. In onderzoek is nu een relatie aangetoond tussen de aanwezigheid van MGMT (gemethyleerde toestand van het MGMT-gen) in glioblastomen en de respons op temozolomide:

1. Als het MGMT-gen onderdrukt is (MGMT gemethyleerd), dan lijkt temozolomide beter te werken.
2. Als het MGMT-gen actief is (MGMT ongemethyleerd), dan lijkt temozolomide minder effectief.

Het is echter niet zwart-wit. Zo is de MGMT bepaling moeilijk en niet 100% betrouwbaar. Daarnaast heeft een groep mensen met een glioblastoom met actief MGMT (MGMT ongemethyleerd), hoewel minder, toch baat bij temozolomide. Bij patiënten met andere hersentumoren is de relatie tussen MGMT en de werking van temozolomide (nog) niet aangetoond. Heeft u of uw naaste een glioblastoom: bespreek de waarde van het MGMT dan met uw behandelend arts.