Primair centraal zenuwstelsel lymfoom (PCNSL)

Een vorm van lymfeklierkanker in de hersenen, het hersenvocht, het ruggenmerg en/of het oog

Het primair centraal zenuwstelsel lymfoom (PCNSL in het Engels) is een vorm van lymfeklierkanker die zich uitsluitend manifesteert in het centrale zenuwstelsel (hersenen, hersenvocht, ruggenmerg en oog). Het is een zeldzame aandoening en komt ongeveer 50 keer per jaar voor in Nederland. De tumor kan aan het licht komen door geheugen– of gedragsstoornissen, hoofdpijn, verlammingsverschijnselen of problemen met de taal. De klachten ontstaan meestal in de loop van enkele weken.

De diagnose stellen we door onderzoek van weefsel, verkregen door een biopt of punctie uit de tumor in het hoofd. Soms lukt het om de diagnose te stellen met een ruggenprik of onderzoek van vloeistof in de oogbol; in dat geval is een hersenbiopsie niet nodig.

Als de conditie van de patiënt dat toelaat, behandelen we met chemotherapie. Bij patiënten tot 60 jaar adviseren we na chemotherapie ook nog bestraling of een beenmergtransplantatie. Door de behandeling kunnen we de tumor vaak terugdringen en ook de klachten en verschijnselen gedeeltelijk of helemaal laten verdwijnen. Bij een deel van de patiënten (ongeveer 30-40%) is overleving van vele jaren en zelfs genezing mogelijk.